adam smith ne demek?

Adam Smith (1723-1790), İskoçya'da doğmuş etkili bir ekonomist, filozof ve yazar olarak kabul edilir. Modern ekonomi biliminin kurucularından biri olarak kabul edilir ve çalışmaları kapitalizmin gelişiminde büyük rol oynamıştır. En ünlü eseri olan Ulusların Zenginliği (An Inquiry into the Nature and Causes of the Wealth of Nations), 1776 yılında yayımlanmıştır ve ekonomi alanında devrim yaratan bir kitaptır.

İşte Adam Smith hakkında daha detaylı bilgiler:

Ana Fikirleri ve Eserleri:

• Görünmez El: Smith'in en bilinen kavramı "görünmez el"dir. Bu kavram, bireylerin kendi çıkarlarını takip ederken, rekabetçi bir piyasada, topluma fayda sağlayan sonuçlar üreteceğini savunur. Devletin müdahalesinin sınırlı olması gerektiğini savunarak, serbest piyasanın kendiliğinden düzenleyici bir mekanizma olduğunu öne sürer.
• Serbest Piyasa: Smith, serbest piyasayı, verimliliği ve refahı en üst düzeye çıkaran en iyi ekonomik sistem olarak savunmuştur. Devlet müdahalesinin piyasa mekanizmalarını bozduğunu ve ekonomik büyümeyi engellediğini düşünüyordu. Ancak, tamamen devletin yokluğunu değil, devletin belirli alanlarda (adalet sistemi, ulusal savunma gibi) müdahale etmesini savunuyordu.
• İş Bölümü: Smith, iş bölümünün verimliliği büyük ölçüde artırdığını ve bu sayede üretimin arttığını savunmuştur. Bir işin parçalarına ayrılıp farklı kişiler tarafından yapılması, uzmanlaşmayı, beceri gelişimini ve üretimin hızlanmasını sağladığını öne sürmüştür.
• Ulusların Zenginliği (An Inquiry into the Nature and Causes of the Wealth of Nations): Bu eser, ekonomik büyüme, iş bölümü, serbest ticaret, fiyatlar ve piyasa mekanizmaları gibi konuları ele almaktadır. Kapitalizmin temel prensiplerini açıklayan ve modern ekonomi biliminin temelini oluşturan bir çalışmadır.
• Ahlak Duyguları Teorisi (The Theory of Moral Sentiments): Smith'in daha az bilinen ancak yine de önemli bir eseridir. Bu kitapta, ahlaki davranışların empati ve sempati gibi duygulara dayandığını ve bireylerin sosyal uyum içinde yaşamasını sağlayan mekanizmaları ele almaktadır. "Ulusların Zenginliği"nden farklı olarak, burada insanın sosyal ve ahlaki yönünü vurgular.

Adam Smith'in Etkisi:

• Klasik Ekonomi Okulu'nun Kurucusu: Smith, klasik ekonomi okulunun kurucularından biri olarak kabul edilir ve daha sonraki ekonomistler üzerinde büyük etkisi olmuştur.
• Kapitalizmin Gelişimi: Smith'in fikirleri, kapitalist sistemin gelişiminde ve yayılmasında önemli bir rol oynamıştır.
• Serbest Ticaret Savunucusu: Smith, serbest ticaretin ülkelerin refahını artıracağını savunmuş ve korumacı politikalara karşı çıkmıştır.
• Devlet Müdahalesi Üzerine Tartışmalar: Smith'in sınırlı devlet müdahalesi fikri, devletin ekonomideki rolü konusunda günümüze kadar süren tartışmaların temelini oluşturmuştur.

Adam Smith'in fikirleri, zamanının koşullarını yansıtırken, aynı zamanda günümüz ekonomik düşüncesini şekillendirmeye devam etmektedir. Ancak, onun fikirlerinin bazı eleştirileri de vardır. Örneğin, eşitsizlik, dışsallıklar (kirlilik gibi piyasa mekanizmaları tarafından fiyatlandırılmayan etkiler) ve piyasanın kusurları gibi konular, Smith'in analizinde yeterince ele alınmamıştır. Yine de, modern ekonomi biliminin temel taşlarından biri olmaya devam etmektedir.